Sizlere, hastalarımın sorduğu bazı soruları yanıtlamak ve özellikle de burun ameliyatı hakkındaki yanlışları düzeltmek amacıyla bir dizi makale hazırladım.
Bunlardan biri de başlıkta da gördüğünüz gibi Ergenlik ve Burun Ameliyatı ilişkisi.
Uzun yıllardır, burun sorunları ne denli fazla olsa da burun ameliyatlarının 18 yaşına kadar olunamayacağı düşünülürdü. Biz cerrahlar da okullardan bu rutin bilgiyle mezun olur ve bu yönde tavsiyelerde bulunurduk. Çünkü bilim insanları, bilimsel veriler olmadan, sadece kendi fikirlerine göre hareket etmezler; ellerinde mutlaka kanıtlanmış veriler varsa bir ameliyatı yapar ya da yapmazlar.
Küçüklüğünde burunlarına ciddi darbeler alan, burnu kırılan ve ameliyat edilmedikleri için de kemik kaynaması ciddi şekilde eğri olan, bunun sonucunda uzun yıllar boyunca burnundan nefes alamayan yetişkinlerle karşılaşıyoruz. Oksijene en çok ihtiyacımız olan büyüme çağında oksijenden mahrum kalmak geri dönüşü olmayan hasarlara yol açabiliyor.
Küçük yaştaki travmalar sonrasında erişkin dönemde bile tamiri çok zor hale gelen eğri burunlar, damakta, dudakta ve yüzde asimetriler-eğrilikler oluşturabiliyor. Ayrıca geceleri ağzı açık uyumanın neden olacağı diş eti hastalıkları, sinüzit, farenjit, ağız kokusu, diş ve damak sorunlarını da yaşanacak problemler listesine eklemek gerekir.
Hekimler bunca soruna yol açacağını bildikleri halde neden ergenlik döneminde ergenlikte burun ameliyatlarını yapmıyorlardı diye sorduğunuzdan eminim. Büyüme döneminde yapılan ameliyatlar sonrasında burun ve yüzün büyüme noktalarının hasarlanmasından çekiniliyor, bu hasarın yüzde ve burunda yetersiz büyümeye neden olacağından korkuluyordu. Dolayısıyla yine hasta sağlığını korumaya yönelik bir nedenle ameliyatları yapmanın doğru olmadığı düşünülüyordu.
Hekimler arasındaki bu düşünce son on yılda epey değişti. Bu konuda sayıları çok fazla olmasa da değerli bilimsel çalışmalar yapıldı.
Bu konuda benim de tıp literatürüne naçizane katkılarım oldu. Henüz bir asistan hekim iken bu konunun önemini fark etmiş ve çalışmalar yapmaya başlamıştım. Çalışmalarımızın ve ameliyatlarımızın sonuçlarını da uzun süreli takiplerle gözlemledik ve artık güvenle eski bilinenin aksini iddia edebiliyoruz.
Bu arada bazı terimlerin de içini doldurmak, hatta aydınlatmak gerekiyor.
- Öncelikle ergenlik nedir?
- Hangi yaşları kapsar?
Kızlarda ve erkeklerde farklı yaş dönemlerini içermekle birlikte, kızlar ergenliğe daha erken başlayıp daha erken bitiriyorlar; genellikle 12-17 yaş arası denilebilir. Ancak bu süre sonrasında büyüme bitmiş olmuyor. Bu süreç sonrasında büyüme hızı yavaşlıyor ancak yeni bir değişim başlıyor; bu görsel olgunlaşma ya da karakteristik görünümün kazanılması dönemidir. Yani 17-18 yaşından sonraki süreçte yüzümüzde çok ciddi büyüme yaşanmasa da, vücudumuzdaki bize özgü karakteristik görünümün oluştuğu yılları yaşıyoruz. Bu süreç yirmili yaşların ortasına kadar devam ediyor.
Sonuç olarak sorumuzu hatırlarsak eğer, ergenlik dönemi bitene kadar burun ameliyatı olamaz mıyız?
Evet olabilirsiniz. Ancak bu ameliyatın bir takım özellikler ve farklılıklar gösterdiğini bilmeniz gerekiyor. Yani klasik bir burun ameliyatı olmamanız gerekiyor. Bu amaçla öncelikle insan ve özellikle yüz gelişimi konusunda özel ilgiye sahip bir burun cerrahı araştırmalısınız. Çünkü yukarıda da bahsettiğim gibi yüz gelişimi ve değişiminiz yirmili yaşlara kadar devam ediyor. Bu nedenle büyüme noktaları olarak bilinen bazı önemli anatomik alanlara ameliyatınız sırasında çok özen gösterilmelidir, mümkünse hiç dokunulmamalı; ancak dokunmak zorunda kalınırsa da hasar vermekten özenle kaçınılmalıdır.
Peki ya diğer bir önemli soru: yalnızca estetik kaygılarla istenen estetik burun ameliyatının ergenlik sırasında yapılması doğru olur mu?
Bu soruya yanıtım ise; çok gerekli olmadığı durumlarda estetik burun ameliyatının ergenlik dönemi içinde yapılmaması gerektiğidir. Ancak burun travma sonrasında çok ciddi şekilde eğrilmiş ya da doğuştan çok eğri bir burun söz konusu ise fonksiyonel ameliyata estetik de eklenebilir. Bunun dışındaki durumlarda ise sadece fonksiyonu gözeten bir ameliyatın yapılması gerektiği düşüncesindeyim. Çünkü hayatımız ve önceliklerimizle ilgili doğru kararlar verebilmek için yeterli tecrübeye ve fikirsel olgunluğa erişmemiz gerekir. Bu nedenle ergenlik yaşlarının böyle önemli bir karar verebilmek için biraz erken olduğu düşüncesindeyim.
Ergenlik ve burun ameliyatı ilişkisi hakkında daha detaylı bilgi almak istermisiniz? Hemen >> gurkankayabasoglu.com/burun-estetigi-ameliyati bağlantısını ziyaret edin.
Yazımıza oy verir misiniz?
(2 Oy verildi, Ortalama: 5,00)Doç.Dr. Gürkan Kayabaşoğlu’ndan Bilgi Alın
